×

Kütüphan-e Türkiye Projesi

1990’lı yılların başında ortaya çıkan Internet bütün dünyada coşku ve umutla karşılandı. Artık zaman ve mekan kısıtlaması olmaksızın, bireyler istedikleri bilgiye ulaşabilecekler ve diledikleriyle hızlıca iletişim kurabileceklerdi. Gelişen ve gelişmekte olan ülkelerde bilgi ve iletişim teknolojilerine önemli yatırımlar yapıldı, sektör hızlıca gelişmeye başladı. Ne var ki, The International Telecommunication (ITU)’ın 2012 tarihli raporuna göre, Internet hizmetleri hala oldukça pahalı ve alt gelir grupları için erişim caydırıcıdır. Bu nedenle 2011 yılı itibariyle, gelişmekte olan ülkelerdeki bireylerin sadece %24.4’ü internete erişirken, gelişmiş ülkelerdeki bu oran %/70.2’dir. Yani gelişmiş ülkelerle, gelişmekte olan ülkeler arasında bilgiye erişim açısından önemli bir ayrım ortaya çıkmıştır. Diğer önemli bir sorun alanı da bir ülkedeki farklı sosyo-ekonomik gruplardaki bireyler arasında ortaya çıkan uçurumdur. Özellikle dezavantajlı gruplar diyebileceğimiz yaşlı, düşük gelirli, engelli, kırsal kesimde yaşayan bireylerin internetten yararlanmaları zorlaşmaktadır. Bu durum ise, yurttaşlar arasında eşitsizliğe neden olmaktadır.

Vatandaşları arasında bilgiye erişimde eşitsizlik bulunan bir ülke bilgi toplumu hedefine nasıl erişebilir? Aynı sorun diğer ülkelerde de görüldüğü için ne yapılacağına ilişkin çözümler üretilmeye çalışılmaktadır. Çeşitli ülkelerdeki örnekler halk kütüphanelerinin bu konuda devreye girebileceğini göstermektedir. ABD’de kamu kaynaklarını kullanan kütüphanelerin neredeyse tamamında Internete erişim ücretsizdir. Yoksulluk sınırının altındaki nüfusun yarısından çoğu da e-posta ve internet erişimi için öncelikle kütüphaneyi kullanır. Bireylerin bilgi kaynaklarına hızlı erişiminin, bilgi toplumu olma iddiasında bulunan ülkeler için ne kadar önemli olduğu artık tartışmasız kabul edilmekte, devlet ve özel sektör bu alana önemli destek sağlamaktadır. Microsoft’un kurucusu Bill Gates tarafından kurulan Bill ve Melinda Gates Vakfı da diğer sosyal etkinliklerinin yanı sıra, özellikle dezavantajlı bireylerin bilgi ve iletişim teknolojilerine erişimlerinin önündeki engellerin azaltılmasına bir ölçüde yardımcı olmak amacıyla Global Libraries (küresel kütüphaneler) girişimini başlatmıştır. Bu girişim, gelişmekte olan ülkelerdeki halk kütüphanelerinde, çağdaş bilgi ve iletişim teknolojileri kullanılması amacıyla hazırlanan projelere kaynak sağlamaktadır.

Türkiye’de de, anılan fondan sağlanan kaynakla, Kültür Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü ile Hacettepe Üniversitesi’nin işbirliğiyle 2013 Temmuz ayından başlayarak “Kütüphan-e Türkiye” pilot projesi başlatılmıştır. 28 ay sürecek pilot proje ile 26 ildeki 78 halk kütüphanesinde toplumdaki özellikle dezavantajlı bireylerin (düşük gelirli, yaşlı, engelli, v.b) internete erişimleri için gerekli altyapının kurulması; buralardaki kütüphanecilerin ve kullanıcıların eğitiminin gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir. Pilot proje sonunda hazırlanacak ülke raporu ile, projenin tüm Türkiye’de uygulanmasına yönelik öneriler ortaya konacaktır.

Proje kapsamındaki iller şunlardır: Adana, Ankara, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Isparta, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Muş, Nevşehir, Samsun, Tekirdağ, Trabzon, Zonguldak.

Kaynak: http://www.kastamonupostasi.com