Kültürel Mirası Dijitalleştirmek!

Dijitalleştirme, hepimizin aşina olduğu üzere ‘fiziksel ya da analog ortamdaki materyalin elektronik ortama aktarılma işlemi’ olarak bilinmektedir.

Dijitalleştirme çalışmalarına yön veren kurumların başında kütüphaneler ve arşivler gelmektedir. Dijitalleştirme çalışmalarıyla elektronik ortama aktarılan materyalin orijinal halinin uzun süreli korunması, erişim kolaylığı gibi amaçların gerçekleştirilmek istendiği söylenebilir.

Dijital kütüphane nedir? Dijital kütüphane kavramı nasıl ortaya çıktı?

Dünyada bu alandaki dijitalleştirme çalışmalarıyla ilgili ilk örnek 1990 yılında  ABD Kongre Kütüphanesi’nde gerçekleştirilen Amerikan Memory adlı çalışmadır. Bu konuda ilk web çalışması ise OCLC tarafından gerçekleştirilen Mercury projesidir.

Social Aspects of Digital Libraries (Dijital kütüphanelerin sosyal yönleri) dijital kütüphane tanımı şu şekildedir:

Dijital kütüphaneler, bilginin üretilmesi, araştırılması ve kullanılması amaçlarına yönelik bir dizi teknik yetenek ve güç sergileyen elektronik kaynaklar grubudur. Bu anlamda dijital kütüphaneler, herhangi bir ortamdaki (metin, görüntü, ses, statik ve dinamik görüntüler vb.) dijital verileri kullanan, yöneten ve dağınık ağlarda yer alan bilgi depolama ve erişim sistemlerinin uzatılmış ve genişletilmiş biçimi olarak değerlendirilebilir.

Dünya’da ülkemizle ilgili belgelerin de bulunduğu birçok dijital kütüphane bulunmaktadır.

Dünya Dijital Kütüphanesi – World Digital Library

Dünya Dijital Kütüphanesi, ABD Kongre Kütüphanesi ve UNESCO tarafından çok sayıda ülkenin kütüphane ve arşiv kurumlarının katılımıyla oluşturulan uluslararası bir çalışmadır. El yazmaları, haritalar, nadir kitaplar, ses kayıtları, filmler, baskılar, fotoğraflar, mimari çizimler yer almaktadır.21 Nisan 2009 tarihinde açılmıştır.

http://www.wdl.org

Orient Digital: Berlin Devlet Kütüphanesi

Berlin Devlet Kütüphanesi Avrupa’daki en büyük Şarki koleksiyonlarından birine sahiptir.

Kütüphane koleksiyonunda çok sayıda Türkçe el yazma eser bulunmaktadır.

Koleksiyonda yer alan eserler Orient Dijital isimli proje ile dijitalleştirilmeye başlanmıştır.

http://orient-digital.staatsbibliothek-berlin.de/content/below/index.xml

NIT Görsel Arşivi

NIT, 1958 yılında Hollanda’nın Leiden şehrinde bulunan Hollanda Yakın Doğu Enstitüsü’nün ( NINO ) bir kuruluşu olarak kurulmuştur.

NIT dijital arşivi, Osmanlı mimarisi uzmanı Hollandalı akademisyen Machiel Kiel’in fotoğraf arşivini içermektedir. 1960’lı yıllardan itibaren Balkanlar’da Osmanlı mimari mirasını konu alan fotoğraf arşivi şu anda yaklaşık 1800 fotoğraftan oluşmaktadır.

http://www.nit-istanbul.org/kielarchive/index.php

Bonn Üniversitesi Dijital Kütüphanesi

Almanya’nın en önemli üniversitelerinden olan Bonn Üniversitesi’nin arşivinde bulunan Osmanlı ve Erken Cumhuriyet döneminde yayınlanan 7 dergiye tam metin olarak erişilebilmektedir. Dijital olarak erişilebilen yayınlar, Demet, Diyojen, Muharrir, Şehbal, Hikmet ve Kadro dergileridir.

http://digitale-sammlungen.ulb.uni-bonn.de/ulbbn/nav/classification/3085789

Martin Luther Üniversitesi Kütüphanesi Ortadoğu Dijital Koleksiyonları

Martin Luther Üniversitesi Kütüphanesi bünyesinde Ortadoğu ve İslam Dünyası üzerine çok zengin bir dijital koleksiyon barındırmakta . Büyük çoğunluğu makale olmak üzere toplam 15 bine yakın dijital kaynak bulunmaktadır.

Aynı zamanda “Turkish Studies Library Jacob M. Landau” adı altında ayrı bir Türkçe kaynak veritabanı da vardır.

http://menadoc.bibliothek.uni-halle.de/

HathiTrust

HathiTrust, Dünya’nın birçok ülkesinden çok sayıda üniversite kütüphanesinin ve Internet Archive, Google, Microsoft gibi kuruluşların desteklediği bir dijital kütüphane girişimidir. 2008’de başlatılan projede, tam metin olarak sunulan kaynak sayısı 3 milyona yakındır. Kaynakların büyük çoğunluğu kitap olmakla birlikte el yazması, harita, resmi rapor gibi birinci el kaynaklar da içermektedir.

Dijital kütüphane ayrıca Osmanlı İmparatorluğuna ait kaynaklar da bulundurmaktadır.

http://www.hathitrust.org

• About
• Latest Posts

Bahar Kalaycı

İstanbul Üniversitesi Bilgi ve Belge yönetimi mezunuyum. Öğrencilik yıllarımda Vefa Lisesi, Doğan Holding gibi kurumlarda kütüphane düzenlenmesi projelerinde yer aldım. Bunun dışında kişisel kütüphane düzenlemesi gerçekleştirdim. Şu anda Medyanet şirketinde çalışmaktayım.

Latest posts by Bahar Kalaycı (see all)

• Okur, Gezer, Yazar. - 22 Ağustos 2019
• Kültürel Mirası Dijitalleştirmek! - 21 Ekim 2018
• GENÇ BİR KÜTÜPHANECİ TAVSİYESİ - 19 Haziran 2018