×

BBY/Kütüphane Mevzuatlar

{tab=Mevzuat İndir}

{/tabs}

{tab=TKD MESLEKİ ETİK İLKELERİ}
TKD Mesleki Etik İlkeleri, bilgi hizmetleri alanında çalışanların uyması gereken norm, kural ve davranışları belirler. İlkeler, bu alanda çalışanlara sorumlulukları konusunda rehberlik eder ve yardımcı olur. Aşağıda belirtilen ve 2 Nisan 2010 tarihinde kabul edilen ilkeler, 1996 yılında hazırlanıp yürürlüğe konulan Mesleki Etik İlkelerinin gözden geçirilmiş biçimidir.İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve diğer uluslararası sözleşmelerle, TKD Düşünce Özgürlüğü Bildirgesi’nde yer alan bilgi erişim hakkını, toplumun tüm bireyleri için savunur ve gereklerini yerine getirmeye çalışırlar.

  • İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve diğer uluslararası sözleşmelerle, TKD Düşünce Özgürlüğü Bildirgesi’nde yer alan bilgi erişim hakkını, toplumun tüm bireyleri için savunur ve gereklerini yerine getirmeye çalışırlar.
  • Düşün ve sanat ürünlerine yönelik sansüre karşı çıkar ve düşünce özgürlüğünü savunurlar.
  • Kullanıcılara hiçbir ayrım gözetmeksizin eşit davranırlar.
  • Mesleki politika ve standartların geliştirilmesinde ve uygulanmasında etkin çaba harcarlar.
  • Doğru ve yeterli bilgiyi zamanında sunarak, görevini mesleğe değer katacak biçimde gerçekleştirirler.
  • Telif haklarına saygı duyar ve bu hakları korurlar.
  • Kullanıcıların yaptığı araştırmaların, ödünç aldığı ve/veya yararlandıkları bilgi kaynaklarının neler olduğunun gizliliğini garanti eder, onların kişisel bilgilerini yasal gereklilik dışında kimseyle paylaşmazlar.
  • Nesnel verilere dayanmayan, haksız karalamalarla meslek elemanlarının, genel olarak meslek grubunun ya da bir bilgi merkezinin saygınlığını zedeleyecek söylem ve davranışlarda bulunmazlar.
  • Mesleki görev ve sorumluluklarını yerine getirirken kişisel çıkar sağlamazlar.
  • Mesleki işbirliği ve dayanışmaya özen gösterirler.
  • Mesleki gelişimleri konusunda duyarlı davranır, kendilerini bu açıdan sürekli olarak geliştirir ve bunu hizmetlerine yansıtırlar.
  • Mesleki ve yönetsel ilişkilerinde adil ve dürüst davranırlar.

Kaynak: TKD

{tab=Düşünce Özgürlüğü Bildirgesi}
Bu Bildirge, Türk Kütüphaneciler Derneği (TKD) Düşünce Özgürlüğü Grubu tarafından hazırlanmış ve TKD Genel Yönetim Kurulu kararı ile 22 Şubat 2008 tarihinde kabul edilmiştir.

Vazgeçilmez insan haklarından biri olan ve demokrasinin temeli sayılan düşünce özgürlüğü, kişilerin her türlü düşünceye erişme ve düşünceleri açıklama hakkıdır. Bu özgürlük, aynı zamanda, bilgi hizmetlerinde çekirdek bir kavram olup, bilgi merkezlerinin (kütüphane, arşiv, dokümantasyon merkezi vb.) önemli varlık koşullarından biridir.

TKD, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Avrupa Konseyi İnsan Haklarının ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi, aynı kuruluş tarafından ilan edilen İfade ve Bilgi Özgürlüğü Bildirgesi, IFLA (Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kuruluşları Federasyonu) Düşünce Özgürlüğü Bildirgesi ve TKD Mesleki Ahlâk İlkeleri’nde belirtildiği biçimiyle düşünce özgürlüğünü savunur, destekler ve geliştirmek için aşağıdaki ilkeleri benimser.

  • Bilgi merkezleri, politika geliştirme ve uygulamada düşünce özgürlüğü odaklı yaklaşımları benimsemelidir.
  • Çağdaş bir toplumda, bireylerin, her türlü bilgiye eşit ve özgürce erişim hakkı vardır. Bilgi merkezleri, bu hakkın en iyi biçimde kullanılmasına olanak ve fırsat sağlar. Kişilerin, bilgi merkezlerindeki düşünce ürünlerinden yararlanmaları politik, dinsel, ulusal, ahlaki, ticari, ırksal, etnik köken, cinsiyet ve benzeri nedenlerle engellenemez.
  • Bilgi merkezleri, toplumsal sorumlulukları gereği bütün düşüncelerin açıklanması, yayımlanması ve kütüphanelerde yararlanmaya sunulmasından yana tavır alır, sansüre karşı çıkar ve bu konuda ilgili diğer kişi ve kuruluşlarla işbirliği yapar.
  • Bilgi merkezlerine kaynak seçimi, kişisel tercihlere göre yapılmamalı, mesleki ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilmelidir. Bilgi kaynakları, içeriğinden, yazarı ya da yayıncısının düşünce, inanç veya görüşünden dolayı dışlanmamalıdır.
  • Bilgi merkezi çalışanları, teknik işlemler ve kullanıcı hizmetlerinde sansür olarak kabul edilen, bilgi kaynaklarına erişimi engelleyici veya kısıtlayıcı davranış ve uygulamalardan kaçınırlar.
  • Bilgi merkezleri, amaç ve işlevleri doğrultusunda, sergi ve toplantı salonu gibi olanaklarını gereksinim duyan kişi ve gruplara ayırım gözetmeksizin sunar.
  • Bilgi merkezi çalışanları, TKD Düşünce Özgürlüğü Bildirgesi’nde yer alan ilkelere uygun davranmalıdırlar. Onlar, bundan dolayı haksız işlem ve uygulamalarla karşı karşıya bırakılamaz ve yöneticileri tarafından aykırı davranmaya zorlanamazlar.
  • Bilgi merkezlerinde kullanıcıların özel yaşam gizliliğine saygı duyulur. Bu nedenle, kullanıcıların kimliği ve yararlandığı bilgi kaynakları üçüncü kişilere açıklanmaz.
  • Belirlenen ilkeler, çağdaş gelişmelere koşut olarak geliştirilerek uygulanabildiği ölçüde, bilgi merkezlerinin gerçek işlevlerini yerine getirmelerine yardımcı olacak ve toplumun demokrasiyi içselleştirerek yaşamasına katkı sağlayacaktır.

Kaynak: TKD
{/tabs}