×

Asırlık kitaplar dijital ortamda

Kendi tasarımı ve imkanlarıyla dijital kopyalama cihazını tasarlayan Ziyabey Kütüphanesi Teknisyeni Bülent Kaya, günde bin ila bin 500 sayfa kopyaladığını söyledi.Osmanlı Mebusan Meclisi’nde milletvekili olan Mütevellioğlu Yusuf Ziya Başara tarafından 1908 yılında yaptırılan Ziya Bey Kütüphanesi, bünyesinde barındırdığı el yazması ve matbu eserler ile Türkiye’ni en büyük el yazması kütüphanelerinden biri olma özelliğini taşıyor. Kütüphanede başlatılan çalışma ile el yazması ve matbuu eserler dijital ortama kopyalanıyor.

Kütüphane Teknisyeni Bülent Kaya, çalıştığı süre içerisinde el yazması kitapların büyük bir tarihi ve kültürel değere sahip olduğunu düşünerek bir tasarım geliştirdiğini kaydetti. Kaya, bir bilgisayara bağladığı fotoğraf makinesi ile eserlerin sayfa sayfa fotoğrafını çektiğini ve dijital ortama kopyalayarak kitapların dijital ortamda muhafaza edildiğini söyledi. Her geçen gün gelişen teknolojinin iyi yönlerini kullanmaya çalıştığını dile getiren Kaya, bu gelişim ile birlikte gelecek nesilleri aydınlatmanın daha kolay olacağını belirtti. Kaya, ilk etapta el yazması eserleri dijital ortama kopyaladığını ifade ederek şu ana dek kütüphanede bulunan yaklaşık bin adet el yazması eserin kopyalanma işleminin tamamlandığını söyledi. İkinci etapta ise matbu el yazması eserlerin matbaalar aracılığıyla çoğaltılmış eserlerin kopyalanmaya başladığını belirten Kaya, yaklaşık iki yüz bin pozlama yaptığını kaydetti.

Kaya, günlük bin ila bin 500 arasında sayfayı kopyalayarak dijital ortama aktardığını söyledi. Ayrıca kullandıkları kopyalama cihazını kendisinin tasarladığını söyleyen Kaya, yüksek maliyetli kopyalama cihazının kendi tasarısı ile 5 bin liraya mal ettiğini vurguladı. Kopyalama cihazının mobil olarak çalıştığını ifade eden Bülent Kaya, bazı kimselerin evlerinde ata yadigarı diye bir çok eser sakladığını ve bunu paylaşmak istemediklerini, cihazın taşınabilir olması sebebiylede evlerde kopyalama işlemi yapabildiklerinin altını çizdi. Türkiye’de 16 kütüphanede bu şekilde kopyalama işlemi olduğunu hatırlatan Kaya, Ziya Bey Kütüphanesi’nin diğer kütüphanelerden farklı olarak bu işlemi kendi tasarladığı cihaz ile gerçekleştirdiğini vurguladı. Diğer makinelerin yaydığı ısının kitapları bozduğunu dile getiren Kaya, kendi tasarladığı tasarımın eserleri bu ısıdan koruduğunu kaydetti. Kitapların kütüphanede dışına çıkarılmasının yasak olduğunu söyleyen Kaya, bu sayede kitapların dijital ortamda rahatça herkes tarafından takip edilebileceğini belirtti. Şu anda A2 ebadında kopyalama yaptığını dile getiren Kaya, A1 boyutunda kopyalama yapmak için sistem tasarladığını, gerekli ödeneğin aktarılması durumunda A1 ebadında da kopyalamayı Türkiye genelinde ikinci olarak yapacaklarını söyledi. Kaya, ayrıca A1 ebadında kopyalamanın sadece İstanbul’da yapıldığını sözlerine ekledi.

Sivas İl Halk Kütüphanesi Müdürü Şahin Gergin ise yapılan bu başarılı çalışmanın tarih açısından oldukça önemli bir değere sahip olduğunu söyledi. Tarihi açıdan öneme sahip olan kitapların dijital ortama aktarılmasının belki de tarihi olayları aydınlatabileceğini ifade eden Gergin, çevirisi yapılmayan ve okuma fırsatı bulunmayan eserlerin bu sayede daha rahat okunabileceğini belirtti. Eski dil ve harflerle yazılan ve basılan kitaplara çoğaltmanın ve ulaşmanın artık mümkün olmayacağını dile getiren Gergin, böylece bu eserlerin gelecek kuşaklara aktarılarak bir tarihin ve kültürün yaşatılabileceğini kaydetti. Ayrıca kopyalama makinesini tasarlayarak çok büyük maliyetler yerine daha uygun rakamlara kopyalama işleminin yapılmasını sağlayan kütüphane teknisyeni Bülent Kaya’ya teşekkür eden Gergin, projenin tamamlanması halinde çok büyük bir başarıya imza atmış olacaklarını söyledi. 

Kaynak: http://www.sabah.com.tr