Kültür ve Turizm Bakanlığınca telif hakları sisteminin iyileştirilmesine yönelik hazırlanan yasa taslağına göre, kütüphanelerin ödünç verme hizmetlerinde değişikliklerin yapılacağı ve bu değişikliğin, Madde 11’in altında aşağıdaki maddelerin eklenmesiyle olacağı tasarlanıyor:

MADDE 11– Aynı Kanunun 34 üncü maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve bu maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki maddeler eklenmiş ve müteakip maddelerin başlık numaraları teselsül ettirilmiştir.

“5. Kamuya ödünç verme

MADDE 34/A- Basılı ilim ve edebiyat eserlerinin kamuya açık kütüphaneler tarafından ödünç verilmesi serbesttir. Ancak zorunlu eğitim ve öğretim hizmeti veren kurumların kütüphaneleri hariç olmak üzere ödünç verenler, eser sahibi ve eseri yayımlayanlara tazmin amaçlı bir bedel ödemekle yükümlüdür. Bu bedel, ilgili ortak lisanslama birliğine ödenir ve en az yarısı eser sahiplerinde kalacak şekilde, kullanım oranları esas alınarak,  ilgili meslek birliklerine yetki veren eser sahibi ve yayımcılar arasında  paylaştırılır. Bedelin tespiti ve müzakeresi ile uyuşmazlıkların çözümünde 43 ve 43/A maddeleri ile 43/B maddesinin birinci ve dördüncü fıkraları uygulanır.

Bu madde kapsamında ödenmesi gereken bedelin tespitinde, 43 üncü maddede öngörülen esasların yanı sıra kütüphanecilik hizmetinin bilimsel, sosyal ve kültürel amacı gözetilir.”

“6. Arşiv amaçlı çoğaltım ve kullanım

MADDE 34/B- Kamuya açık kütüphaneler ve müzeler ile arşivlerin, koleksiyonlarında bulunan eserleri muhafaza amacıyla dijital veya diğer ortamlarda, doğrudan veya dolaylı kâr amacı gütmeksizin çoğaltmaları serbesttir. Çoğaltmayı yapan kuruluşun belirlenebilmesi ve hak ihlallerinin önlenmesi için gerekli tedbirlerin ve teknolojik önlemlerin yeterli seviyede alındığına dair ispat yükümlülüğü bu kuruluşa aittir.

Bu madde uyarınca oluşturulan dijital arşivlerin, derleme kütüphanelerinin bulunduğu binalarda, araştırma veya bireysel çalışma amacıyla yalnızca görüntülemeye mahsus ve uzaktan erişime kapalı terminaller vasıtasıyla bireylerin erişimine sunulması serbesttir. Derleme kütüphaneleri dışındaki kütüphane, müze ve kamu arşivleri de ticari olarak temini mümkün olmayan eserlerden oluşan dijital arşivlerle sınırlı olarak bu serbestiden yararlanır.”

“7. Tesadüfi ve parodi amaçlı kullanım

MADDE 34/C- Bir eserin, tesadüfen veya nitelik ve nicelik bakımından önem arz etmeyecek şekilde; çoğaltılan, yayılan veya umuma iletilen bir ürünün içerisinde yer alması eser sahibinin iznini gerektirmez.

Alenileşmiş bir eserin karikatür, parodi veya pastiş amacıyla kullanılması serbesttir.”

–>5846-SAYILI-FİKİR-VE-SANAT-ESERLERİ-KANUNUNDA-DEĞİŞİKLİK-YAPILMASINA-İLİŞKİN-KANUN-TASARISI

Konuyla ilgili TKD Genel Başkanı Ali Fuat Kartal’ın basın açıklaması ise şöyledir:

“TKD Genel Başkanı Ali Fuat Kartal’ın Telif Hakları Kanun Tasarısı’na yönelik itirazda bulundu ve şu açıklamayı yaptı: “Kütüphaneler eser üreticilerinin ürettikleri materyali, çok sayıda kullanıcıya ulaştırarak bir yerde onun reklamına ve yaygınlaşmasına da katkı sağlamaktadırlar. Kütüphaneler ve özellikle halk kütüphaneleri herkese eşit ve ücretsiz hizmet veren kurumlardır. Kütüphanelerin ödünç verme hizmetini ücret karşılığında yapması kütüphanenin felsefesine de aykırıdır. Kültürel ve yaratıcı sektörlerin gelişmesi için telif haklarının son derece önemli olduğunun bilincindeyiz. Avrupa ülkelerinde kütüphanelerde ödünç verilen kitapların telif hakkı ulusal bütçeden karşılanmaktadır. Ülkemizde de bu şekilde bir çözüm bulunabilir. Kültür Bakanlığının halk kütüphanelerine ayırdığı bütçe zaten çok az. Bütçe yetmiyor kitapların alınmasına. Belediye kütüphaneleri de etkilenecek doğal olarak. Çoğu belediyeler kütüphanelerine kitap almıyorlar. Bağış kitaplarla koleksiyonunu oluşturmaya çalışıyorlar. Kitaba para ayırmıyorlar” dedi.